Machines die in de bouw en infra worden gebruikt zijn vaak demontabel omdat ze niet in het geheel vervoerd kunnen worden over de weg. Deze machines moeten voor gebruik dus elke keer weer worden opgebouwd. Het opbouwen van zo’n machine moet heel precies gebeuren omdat ze groot en zwaar zijn en er grote krachten op de constructie komen te staan.
De veiligheid van het gebruik van deze machine is dus afhankelijk van de juiste opbouw ervan. En van haar omgeving.
Voorbeelden van deze machines zijn de torenkraan, een hijskraan met opbouwgiek of de funderingsmachine.
Volgens het Arbobesluit art. 7.4a moeten arbeidsmiddelen waarvan de veiligheid afhangt van de wijze van installatie na elke opbouw op een nieuwe locatie worden gekeurd. Dit heet een opstellingsinspectie.
De NVAF, NEDERLANDSE VERENIGING AANNEMERS FUNDERINGSWERKEN, is heel duidelijk over de uitleg hiervan:
"De branche heeft er eenduidig voor gekozen om bij de start van een werk altijd een opstellingskeuring uit te voeren.
Daarbij is het aan het bedrijf of aan de opdrachtgever of men deze zelf kan uitvoeren of door een externe instantie laat verrichten.
Wettelijk is een opstellingskeuring alleen verplicht bij ‘arbeidsmiddelen waarvan de veiligheid afhangt van de wijze van installatie’. Dat zou betekenen dat dit niet voor alle machines geldt die op een werk worden ingezet. De funderingsbranche beveelt dit echter wel aan. Daarbij zijn nieuwe standaardformulieren ontwikkeld die de bedrijven in staat stellen dit snel en doelmatig te doen. De formulieren kunnen door elk bedrijf worden aangepast aan het type machine en aan de techniek of technieken die men doorgaans toepast."
Bron: https://www.nvaf.nl/informatie/opstellingskeuring-uitvoeren/
- De machine kan bezwijken door onvoldoende draagkrachtige bodem.
- Delen van de machine kunnen bezwijken, afbreken of losraken.
- De machine kan kantelen.
- De palen kunnen omvallen door bezwijken van de constructie of onderdelen.
- Personen kunnen van hoogte vallen.
- Personen kunnen bekneld raken.
- Mensen in de omgeving maar binnen het valbereik kunnen geraakt worden door vallende delen.
Een opstellingsinspecties mag je niet zien als een periodieke keuring! De opstellingsinspectie is vooral bedoeld om de machine veilige te kunnen inzetten op het betreffende werk!
Daarom wordt bij de opstellingsinspectie behalve de machine ook de bouwlocatie en de uit te voeren werkzaamheden beoordeeld. Het gaat dus om de aandachtspunten of de machine is opgebouwd volgens fabrikant instructies, of de machine voldoende capaciteit heeft en of deze veilig inzetbaar is met betrekking tot de omgeving.
Deskundigheid
Een deskundige die voldoende opgeleid is en bevoegd is inspectie-, beproeving- of keuringswerkzaamheden te verrichten mag de opstellingskeuring uitvoeren. Dit kan de machinist, heibaas of materieelfunctionaris zijn. Een externe keuringsinstantie kan hier ook voor ingezet worden.
De opstellingskeuring
De opstellingskeuring bestaat uit 6 categorieën checklijsten/formulieren. De checklijsten hebben een onderverdeling in A, B, C en D.
De hoofdstukken A, B en C van de checklijst bestaan uit vragen die in de werkvoorbereiding al afgestemd en vastgesteld kunnen worden vόόrdat de machine aangevoerd wordt naar het bouwterrein.
Het gaat hier over onderwerpen die de uitvoering moeten ondersteunen zoals V&G plan, Funderingsplan, sonderingen, bereikbaarheid bouwterrein, KLIC-melding, omgevingsverkeer, omgevingsgebouwen, gevaarlijke stoffen en grondvervuiling. Maar ook draagkracht van de bovenlaag, de conditie en grootte van het bouwterrein en aanwezigheid van gedempte sloten of ontgravingen.
De werkvoorbereider, uitvoerder of andere verantwoordelijken spelen hier een belangrijke rol in, in samenwerking met de opdrachtgever.
Hoofdstuk D behandelt de machine en haar opbouw. De machinist of Heibaas is bevoegd om die machinebeoordeling uit te voeren.
• A staat voor Omgevingsbeoordeling (Area) in te vullen door de werkvoorbereider / uitvoerder
• B staat voor Bouwterreinbeoordeling in te vullen door de werkvoorbereider / uitvoerder
• C staat voor Capaciteitsbeoordeling in te vullen door de werkvoorbereider / uitvoerder
• D staat voor de Machinebeoordeling in te vullen door de machinist/ heibaas
Ga met elkaar in gesprek over het volgende:
- Hoe ga jij om met dit probleem in jouw werkomgeving?
- Wist jij dat er wetten/regels waren?
- Hoe ben je hier achter gekomen?
Op de site van de NVAF staat veel informatie over het veilig werken met funderingsmachines. zie www.nvaf.nl
Scan de volgende code met de app om deze toolbox te bekijken.